Metoda Tomatis Płock
Metoda prof. Alfreda Tomatisa pomaga stymulować mózg i redukować problemy wynikające z nieprawidłowości w uwadze słuchowej. Metoda ta to trening kształcenia uwagi słuchowej i modyfikacji słyszenia na poszczególnych częstotliwościach, co wpływa zarówno na poprawę percepcji słuchowej, jak i na trwałą modyfikację głosu. Profesor Alfred Tomatis udowodnił, że narząd słuchu w znacznym stopniu oddziałuje na zmysł równowagi, koncentrację, koordynację ruchową, a także na napięcie mięśniowe.
Dzięki pionierskiej pracy prof. Tomatis odkrył, że słuch nie jest biernym odbieraniem dźwięków, ale aktywnym procesem, który wpływa na cały system nerwowy. Poprawne słuchanie umożliwia mózgowi nie tylko przyswajanie dźwięków, ale także ich analizowanie i tworzenie odpowiedzi. W sytuacjach, gdy występują nieprawidłowości w tym obszarze, mogą pojawić się również trudności w funkcjonowaniu, takie jak zaburzenia emocjonalne czy problemy w komunikacji.
Zarówno w Polsce , jak i na całym świecie z terapii metodą prof. Tomatisa korzystają dzieci , młodzież i dorośli z dysfunkcjami ruchowymi i słuchowymi, zaburzeniami w rozwoju motoryki małej i dużej, deficytami rozwojowymi w zakresie poszczególnych funkcji poznawczych, z zaburzeniami rozwoju psychicznego , a także osoby z zaburzeniami rozwoju mowy i języka oraz zaburzeniami funkcjonowania społecznego. Terapia skierowana jest również do klientów u których stwierdzono m.in. depresję , wypalenie zawodowe, szumy uszne, stres czy uszkodzeniu mózgu.
To podejście zdobyło uznanie ze względu na wszechstronność. Metoda Tomatisa w Płocku jest stosowana w terapii wielu problemów czy trudności – zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. W przypadku dorosłych, a szczególnie tych, którzy doświadczyli urazów, takich jak uszkodzenia mózgu, może stanowić element rehabilitacji, pomagając w przywracaniu funkcji poznawczych oraz komunikacyjnych.
Za pomocą odpowiednio filtrowanych dźwięków muzyki stymulowane są ośrodki w korze mózgowej. Dzięki temu zwiększa się wydajność recepcyjna mózgu oraz polepsza percepcja bodźców zewnętrznych, co umożliwia klientowi wyższy poziom funkcjonowania w sferze motorycznej, językowej, komunikacyjnej i społecznej. Terapia jest odpowiednia dla odbiorców w różnym wieku. Doskonale sprawdza się w pracy zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi.
Dźwięki odgrywają szczególną rolę w pracy mózgu, ponieważ stymulacja słuchowa dociera do jego obszarów korowych, które są odpowiedzialne za podejmowanie decyzji i planowanie. W miarę postępów klient zyskuje większą kontrolę nad reakcjami emocjonalnymi oraz zdolnościami społecznymi. W przypadku dzieci oznacza to poprawę koncentracji w szkole czy większą łatwość w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami. Dorośli mogą doświadczyć poprawy w sferze zawodowej, gdyż lepsza kontrola emocji i uwaga ułatwiają zarządzanie stresem.
Gdy zaburzone jest słuchanie (uwaga słuchowa), wpływa to na cały układ słuchowy. Ponieważ układ słuchowy to najważniejszy integrator sensoryczny naszego ciała, takie zaburzenie może negatywnie wpływać na rozwój osobisty i dobre samopoczucie.
Zaburzenia uwagi słuchowej mogą sprawić, że człowiek czuje się przytłoczony otaczającymi go dźwiękami. W konsekwencji bywa bardziej nerwowy, niekiedy ma mniejszą zdolność do przetwarzania informacji i odczuwa trudności w radzeniu sobie z hałasem.
Mózg trzeba nieustannie zaskakiwać, jeżeli ma być pobudzony! Jak wiadomo, mózg jest bardzo wrażliwy na nagłe zmiany, których nie jest w stanie przewidzieć. Zwraca na nie szczególną uwagę i stara się analizować te niespodziewane wydarzenia, żeby je lepiej rozumieć i przewidywać. W ten sposób rozwija mechanizmy wykrywania zmian, które mają podstawowe znaczenie dla prawidłowego przyswojenia informacji. Gdy poziom uwagi jest niewystarczający, mózg nie jest w stanie odpowiednio przyswoić zmian. Trzaśnięcie drzwiami, nagle włączone światło, przypadkowa myśl – wszystko to może nas rozproszyć, jeżeli nie umiemy prawidłowo przyswajać informacji. Problemy z uwagą dotyczą zarówno dzieci, jak i dorosłych. Niewystarczający poziom uwagi może mieć poważne reperkusje w przypadku wielu funkcji poznawczych i wykonawczych, takich jak mowa, pamięć, rozumowanie, podejmowanie decyzji, a nawet ruch. Może również być źródłem przykrości i frustracji u ludzi.
Gdy mózg jest ciągle bombardowany zbyt dużą liczbą bodźców, może to prowadzić do osłabienia zdolności skupienia. To z kolei wpływa nam realizację codziennych czynności i zadań. W świecie pełnym bodźców dźwiękowych oraz wizualnych metoda Tomatisa uczy, w jaki sposób odpowiednio selekcjonować te, które są istotne. W konsekwencji osoba poddana terapii może skoncentrować się na wykonywanych zadaniach, poprawiając swoją wydajność i jakość życia.
Dzięki specjalnie zdefiniowanym kontrastom metoda Tomatisa pomaga mózgowi rozwijać mechanizmy wykrywania zmian i lepiej skupiać uwagę.
Nasz mózg właśnie zmysłowi słuchu zawdzięcza ponad 80% stymulacji. Nawet wtedy, gdy śpimy, mózg nieustannie atakują bodźce przekazywane przez uszy. Znaczenie ucha widać już na samym początku życia ludzkiego: ucho płodu to pierwszy działający narząd zmysłów i ruchu, funkcjonujący już po upływie czterech i pół miesiąca ciąży. Za stymulację mózgu odpowiada ślimak, znajdujący się w uchu wewnętrznym.
Rozwijające się ucho płodu zapewnia mu możliwość odbierania dźwięków z otoczenia, co przygotowuje go do odbioru bodźców po urodzeniu. Od samego początku, nawet jeszcze przed narodzinami, dźwięki pełnią kluczową rolę w rozwoju ludzkiego organizmu. Po urodzeniu odpowiednie ich przetwarzanie pomaga dziecku zbudować umiejętność komunikacji i rozumienia świata. To właśnie dlatego metoda Tomatisa, stymulując ślimak w uchu wewnętrznym, wspiera rozwój oraz usprawnianie tego zmysłu.
Odbiera on dźwięki z otoczenia i przekształca je w impulsy elektryczne. Mówimy wówczas o dynamizacji kory mózgowej. Ślimak odgrywa zatem podstawową rolę w funkcjonowaniu mózgu, ponieważ jest głównym źródłem energii. Inaczej mówiąc, dźwięk jest nam niezbędny do rozwoju. Jednak nie wszystkie dźwięki mają dla mózgu takie samo znaczenie! Im muzyka jest bogatsza w dźwięki wysokie, tym mocniejsze jest oddziaływanie na ślimak i tym skuteczniejsza stymulacja. Dlatego w Metodzie Tomatisa tak ważne jest bramkowanie elektroniczne, które sprzyja przekazywaniu dźwięków wysokich. Chodzi o to, żeby dać mózgowi możliwość zwrócenia na nie szczególnej uwagi i tym samym skutecznie go stymulować. Dr Alfred Tomatis twierdził, że „mówimy uszami“. Możemy powtórzyć jakiś dźwięk tylko wtedy, gdy go prawidłowo odbieramy i analizujemy. Sposób, w jaki ucho i mózg odbierają komunikat dźwiękowy, determinuje sposób jego głosowego odtworzenia. Na tym właśnie polega słuchowo-głosowe sprzężenie zwrotne: nieustanna wzajemna interakcja między wydawanym a odbieranym dźwiękiem. Gdy analiza informacji sensorycznych jest zaburzona wskutek zakłóceń uwagi słuchowej, proces sprzężenia nie przebiega prawidłowo. Wpływa to oczywiście również na głos. Doświadczamy tego zjawiska również w sytuacji silnego stresu: zdarza się bardzo często, że głos nas wtedy zawodzi. Pojawia się w nim zbyt wiele wysokich tonów albo wręcz tracimy głos.
W czym pomaga metoda dr. Alfreda Tomatisa?
Poprawiając fonologiczną i rytmiczną percepcję głosu, metoda Tomatisa pomaga w interpretacji najważniejszych dźwięków mowy i przychodzi z pomocą osobom, u których występują zaburzenia mowy i trudności w skupieniu się. Ucho to o wiele więcej niż tylko odbiornik dźwięków – ma ogromne znaczenie dla utrzymania równowagi, dla poczucia rytmu i koordynacji ruchów. Wystarczy spróbować iść, zasłaniając jedno z uszu, a od razu widać, że trudno jest utrzymać równowagę. Równowaga ciała zależy od znajdującego się w uchu narządu nazywanego przedsionkiem. Przedsionek informuje mózg o najmniejszym nawet ruchu ciała. Umożliwia nam orientację w przestrzeni, odczuwanie ruchu (przyśpieszenie, hamowanie) i wreszcie – utrzymanie równowagi w pozycji stojącej. Podsumowując, ucho odgrywa ważną rolę w kontrolowaniu postawy ciała i utrzymaniu równowagi. Oddziałując na układ przedsionkowy metoda Tomatisa umożliwia przywrócenie prawidłowej postawy ciała. Pod wpływem intensywnych sesji programów słuchowych informacje wysyłane przez prawe i lewe ucho do mózgu są lepiej koordynowane przez przedsionek. W rezultacie reakcje ruchowe są bardziej skoordynowane, płynniejsze i lepiej zorganizowane.
Z tej przyczyny metoda Tomatisa może być stosowana jako uzupełnienie terapii w przypadku zaburzeń motorycznych. Ponadto, z powodu ścisłego powiązania z mózgiem, przedsionek odgrywa podstawową rolę w przyswajaniu rytmów muzyki i głosu. W ludzkim ciele to ucho odbiera najwięcej informacji sensorycznych. Nasz mózg ponad 80% stymulacji zawdzięcza właśnie zmysłowi słuchu. Stymulacja aktywności mózgu z jednej strony, a z drugiej pozytywne oddziaływanie na jego plastyczność to przyczyny, które wyjaśniają skuteczność metody Tomatisa w licznych obszarach zastosowania. Metoda Tomatisa stanowi uzupełnienie różnego rodzaju metod terapeutycznych lub pedagogicznych. Umożliwia zwielokrotnienie rezultatów uzyskiwanych w ramach terapii, dzięki czemu jej czas znacząco się skraca.
Kiedy stosować metodę Tomatisa?
Metodę Tomatisa można stosować w dowolnym wieku (dzieci, dorośli, osoby starsze), zarówno w celu rozwoju osobistego, jak w celu przeciwdziałania zaburzeniom lub trudnościom, takim jak:
Uwaga to zdolność selekcjonowania i świadomego skupiania się na zewnętrznym bodźcu lub na jakiejś myśli. Jest to ogólny stan gotowości i czujności, który zapewnia układowi nerwowemu zdolność od odbioru każdego rodzaju informacji . Zaburzenia uwagi u dzieci lub dorosłych polegają na niemożności skoncentrowania się przez wystarczająco długi czas na zadaniu do wykonania, nawet jeżeli wymaga ono niewielkiego wysiłku intelektualnego i ma charakter rutynowy lub nie wnosi nic nowego (na przykład powtarzanie jakiegoś materiału lub przepisywanie tekstu). Szczególnym aspektem uwagi jest jej podzielność, czyli zdolność do jednoczesnego skupienia się na kilku źródłach informacji lub zadaniach do wykonania. Jeżeli ten aspekt uwagi, bardzo wymagający pod względem poznawczym, nie działa prawidłowo, może to być źródłem przykrości lub frustracji. Celem jest ułatwienie mózgowi rozwijania automatycznych mechanizmów wykrywania zmian. Po odpowiednim przyswojeniu tych mechanizmów możemy dużo łatwiej selekcjonować przydatne informacje i decydować, które elementy mają drugorzędne znaczenie i można je pominąć.
Obniżony nastrój, uczcie przemęczenia, osłabiona kreatywność i koncentracja
Twórca metody prof. Alfred Tomatis zauważył, że uwaga słuchowa, czyli nasza sprawność słuchania, powiązana jest z poziomem życiowej energii i kreatywnością. Szczególnie stymulującą rolę dostrzegł w dźwiękach o dużym nasyceniu wysokimi częstotliwościami – i takie też przeważają w wykorzystywanych do terapii ścieżkach. W stanach przemęczenia, przygnębienia czy wypalenia coraz częściej sięga się po środki farmakologiczne. Tymczasem trening słuchowy stanowi łagodną i trwalszą metodę zmniejszenia napięcia psychicznego, energetyzującą oraz poprawiającą nastrój. Jest świetnym sposobem wspomagającym rozwój osobisty, zapamiętywanie i koncentrację, sprawność motoryczną, poczucie równowagi oraz kreatywność.
Zaburzenia artykulacji
Niewyraźna wymowa, seplenienie, przekręcanie słów wcale nie muszą wynikać z niedbalstwa. Część zaburzeń mowy może powstawać ponieważ osoba ma trudności z odróżnianiem podobnie brzmiących dźwięków mowy. Jak wiemy, nasz mózg nie wygeneruje czynności, której nie zna, zatem osoba nie może poprawić własnej wymowy, ani nie ma możliwości prawidłowego wypowiedzenia słów w przypadku dźwięków, których nie słyszy. Trening słuchowy poprawia odbiór dźwięków, co sprawia, że zaczynamy identyfikować swoje błędy w artykulacji i możemy podjąć próby ich korygowania.
Zaburzona kontrola głosu: nieświadome podnoszenie głosu
Nadmierny wysiłek wkładany w artykulację może prowadzić do organicznych zmian w krtani – guzków, obrzęków, polipów – dlatego warto zadbać o prawidłową kontrolę mowy. Tymczasem osoby mówiące zbyt donośnym głosem częstokroć nie zdają sobie sprawy z tego, że mówią za głośno i zniżają głos dopiero, gdy ktoś z otoczenia zwraca im uwagę. Nadmierna głośność mowy może być wynikiem trudności w kontrolowaniu własnego głosu. Osoby takie nie raz twierdzą, że nie słyszą, że mówią głośniej niż trzeba. Trening słuchowy, dzięki reedukacji słuchania własnego głosu, jest wartościowym uzupełnieniem rehabilitacji głosu.
Niepłynność mówienia także miewa swoje źródło w zaburzeniach uwagi słuchowej oraz lateralizacji usznej. Tak jak w przypadku ręki, nogi, czy oka, jedno zazwyczaj jest wiodące, tak samo dzieje się w odniesieniu do uszu. Przy czym lateralizacja uszna ma znaczący wpływ na percepcję mowy – a co za tym idzie – i na artykulację dźwięków. Droga z prawego ucha do mózgu jest krótsza niż z lewego. Przy lateralizacji lewousznej lub nieustalonej dźwięki mają do pokonania dłuższą drogę. W efekcie przetwarzanie sygnałów mowy jest wolniejsze i łatwiej dochodzi do zaburzeń. Ponieważ trening słuchowy pomaga przywrócić prawidłową fizjologiczną prawouszną lateralizację, często przyczynia się do poprawy płynności mowy. Oczywiście zarówno w przypadku zaburzeń głosu, jak i płynności mowy, terapia metodą Tomatisa nie zastępuje pracy z logopedą, nie jest też alternatywa wobec opieki psychologicznej czy psychiatrycznej w przypadku depresji. Trening słuchowy ma działanie wspomagające – w wyżej wymienionych problemach – jak i w wielu innych dziedzinach życia. Po jego przebyciu łatwiej jest pacjentowi usłyszeć różnice, których wcześniej nie dostrzegał i sprawniej przetwarzać mowę. Trening ten pomaga pokonać bariery, które wcześniej były poza kontrolą, poprawia nastrój, kreatywność, koncentrację, motorykę oraz motywację.
Metoda Tomatisa w Płocku
Metoda Tomatisa dostępna w Płocku jest innowacyjną terapią słuchową, która ma na celu stymulację mózgu, poprawiając jego uwagę, koncentrację i rozwój językowy oraz motoryczny. Dzięki niej osoby borykające się z dużym stresem mające trudności w nauce lub zaburzenia mowy mogą skutecznie poprawić codzienne funkcjonowanie.
Zapraszamy do Naszego Centrum Odnowy, w którym nasi specjaliści pomogą odkryć pełen potencjał metody Tomatisa w Płocku.